Lập sàn giao dịch vàng là biện pháp quan trọng để đưa thị trường vàng về quỹ đạo minh bạch và ổn định. Đồng thời, mở ra cơ hội chuyển từ giao dịch vàng vật chất sang các sản phẩm tài chính hiện đại như chứng chỉ vàng, hợp đồng kỳ hạn, hay quỹ ETF vàng. Điều này không chỉ giảm phụ thuộc vào vàng vật chất mà còn huy động được nguồn lực vàng trong dân.
gười tham gia giao dịch phải được cấp phép; các công ty, nhà kinh doanh vàng hợp pháp mới có quyền cung cấp dịch vụ. Giá cả, thông tin giao dịch phải cập nhật liên tục theo thời gian thực. Người dân nếu muốn mua bán vàng có thể thực hiện thông qua các đơn vị này.
Ông Hiếu cho rằng nếu được triển khai, sàn giao dịch vàng quốc gia sẽ mở ra một kênh đầu tư minh bạch; trở thành công cụ chính sách tài chính – tiền tệ quan trọng, giúp điều tiết thị trường, thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới mà không cần tiêu tốn nhiều ngoại tệ nhập khẩu vàng vật chất.
Mô hình sàn vàng nào sẽ phù hợp?
Vậy, mô hình sàn giao dịch vàng nào phù hợp với thị trường Việt Nam?
TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng Việt Nam có thể tham khảo các mô hình sàn giao dịch vàng tại các quốc gia khác như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật, Thái Lan… Tuy nhiên, ông nhấn mạnh việc lập sàn giao dịch vàng theo hướng người dân được tự do giao dịch, mua bán; tách bạch giữa quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng. Điều này có nghĩa là khi sàn vàng quốc gia ra đời, mọi người dân đều có thể đăng ký giao dịch.
Đồng tình, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cũng khuyến nghị cần nghiên cứu kỹ mô hình, đối tượng tham gia, cơ quan nào tổ chức quản lý?… Trên thế giới có vài chục sàn giao dịch vàng hoạt động dưới nhiều hình thức như bán vàng vật chất (vàng thỏi, vàng miếng), vàng tài khoản hoặc hợp đồng vàng tương lai.
“Chẳng hạn, Trung Quốc có Sàn vàng Thượng Hải (SGE), Thái Lan có Sàn vàng TGJMA. Các sàn này vận hành minh bạch, nhờ đó giá vàng trong nước của họ chỉ chênh lệch với giá quốc tế từ 1-2%. Đây là điều mà thị trường vàng Việt Nam đang rất cần hướng tới”, ông Long nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Trọng, Giám đốc Công ty vàng NPJ nêu ý kiến: “Nếu lập sàn vàng thì nên theo mô hình sàn trung tâm như sàn Hong Kong, New York, chứ để mạnh ai nấy mở sàn sẽ phát sinh rất nhiều vấn đề tiêu cực”.
Trong bản kiến nghị về một số giải pháp phát triển thị trường vàng ổn định và bền vững, các chuyên gia tại Đại học Kinh tế Quốc dân kiến nghị Chính phủ cần sớm xây dựng một thị trường vàng hiện đại, để thị trường vàng trong nước liên thông với thị trường vàng thế giới, một thị trường cho phép vàng trong dân được đưa vào lưu thông trong hệ thống tín dụng thông qua chứng chỉ vàng và sàn vàng quốc gia.
Mô hình sàn giao dịch vàng được chuyên gia gợi ý đó là chuyển đổi từ thị trường vàng vật chất sang vàng kỳ hạn. Cụ thể, cần cho phép thực hiện huy động vốn thông qua phát hành chứng chỉ chứng nhận vàng. “Việc sử dụng chứng chỉ vàng có những ưu điểm là an toàn, tiện lợi, không sợ vàng giả, vàng thiếu tuổi, thiếu trọng lượng, không mất phí gia công dập ra vàng miếng”, các chuyên gia cho hay.
Việc mua, bán chứng chỉ chứng nhận vàng sẽ được phép thực hiện với những quy định chặt chẽ của NHNN và là những giao dịch đầu tư hoàn toàn tự nguyện. Người sở hữu chứng chỉ chứng nhận vàng cũng có quyền chuyển đổi chứng chỉ chứng nhận vàng thành vàng vật chất sau thời hạn ghi trên chứng chỉ.
Theo vnbusiness.vn